اسلایدر

مقدمه 

قرآنآن کتاب هدایتالهی کهمعجزهجاویدپیامبر اکرم صلی الله علیه و آلهمی‌باشد جزاز طریق خواندن و پی‌بردن به مفاهیمش و به کار بستن دستوراتش، نمی‌توان به هدایتشرسید، فلذا تمامی انسانها و علی الخصوص مسلمانان در راه رسیدن بهسعادت دنیویواخرویناچار از مراجعه به قرآن و خواندن آنمی‌باشند. برای اینکه بهتر بتوانیم به اهداف قرآنی برسیم بزرگان دین فصلی تحت عنوانآداب قرآنی باز نموده‌اند تا با رعایت نمودن آنها بهتر و سریعتر بتوانیم بهپیامهایش برسیم که در زیر به تعدادی از این آداب اشاره‌ای گذرا خواهیم داشت، باشدکه آنچنان که شایسته حضور در محضر قرآن است حضور یافته تا از دریای بیکران رحمتالهی، به اندازه درک خودمان استفاده کنیم چرا که آب دریا را اگر نتوان کشید بل بهقدر تشنگی باید چشید.

ادبها 

احترام ظاهری قرآن

با نظر بر اینکه قرآن، سخن خدا می‌باشد و امتیاز آنبر سایر کلامها مانند امتیاز خداوند بر مخلوقات می‌باشد بر همگان ضروری است تانهایت تلاش را در جهت رعایت احترام ظاهر این کتاب را به جا بیاورند، محل نگهداریشرا در منزل، بهترین مکان قرار دهیم تا حدی که حتی موقع استراحتمان کوچکترین بیاحتراامی برایش نگردد، حداکثر تلاشمان را در جهت دوری قرآن از محل نجس انجام دهیم ودر صورت نجس شدن فورا آب بکشیم. بدونوضوبر قرآن دست نزنیم و آن را در دسترسکسانی که حرمتش را می شکنند قرار ندهیم.

مسواک زدن

ظاهرا در حدیث است که دهانهایتان راههای برای قرآن است آنهارا با مسواک زدن خوشبو سازید.

ترتیل خواندن قرآن

مشهور است که خواندن یک جزء قرآن بهروش ترتیلبهتر است از خواندن دو جزء درهمان مدت و زمان بدون ترتیل، چرا که هدف از خواندن قرآن تدبر در آن می‌باشد که درترتیل این مقصود بهتر حاصل می‌شود تا آدمی با آرامش بخواند و در معانی الفاظ آنبیاندیشد. علی الخصوص برای کسی که معنی قرآن را نمی‌فهمد بهترین روش است و علاوه برآن دستور قرآنی نیز هست که قرآن را به ترتیل بخوانید با این بیان "و رتلّ القرآنترتیلا".

استعاذه پیش از قرائت

یعنی قبل از شروع قرائت استعاذه کنیم و بگوییم "اعوذ بالله من الشیطان الرجیم" چرا که این دستور قرآنی است که می‌فرماید "فاذاقرأت القران فاستعذ بالله من الشیطان الرجیم" یعنی هر وقت قرآن خواندی پناه ببر بهخدا از دستشیطانرجیم البته استعاذه را به صورتهایمختلف می‌توان گفت که مشهور آن همان است که بیان کردیم.

گفتن بسم الله الرحمن الرحیم در ابتدا

در ابتدای هر سوره به استثناءسوره توبه جزء آیه همان سوره است پس اگر ما قرائتمان را از اول سوره شروع می‌کنیمباید بسم الله الرحمن الرحیم را نیز قرائت کنیم ولی اگر از وسط سوره شروع به قرائتکنیم گفتنش مستحب می‌باشد.

خواندن قرآن

تاکیدهای فراوانی بر قرائت قرآن شده است در حدیث آمده که "قرآنبرنامه سعادتدر زندگی انسانهاست که از طرفپروردگار شان برای آنان تنظیم گشته، مرد مسلمان کسی است که برنامه خود را مورد دقتقرار دهد." در قرآن آیه 20 سوره مزمل نیز به این مهم اشاره می‌فرماید که "آنچه ازقرآن میسر و ممکن است بخوانید" حتی ازامام صادق علیه السلامحدیثی است کهمی‌فرمایند: کسی که در جوان قرآنی تلاوت کند، قرآن با گوشت و خونش آمیخته می‌گردد.

خواندن قرآن از روی آن

گروهی از احادیث بر خواندن قرآن از روی قرآندلالت دارد نه از حفظ ، از جملهاسحاق بن عمارگوید به امام صادق علیهالسلام عرض کردم فدایت شوم من قرآن را از بردارم. (حافظم قرآن هستم) آیا آن را ازحفظ بخوانم بهتراست یا از روی مصحف؟ امام فرمودند: از روی مصحف بخوان آیا نمی‌دانیکه نگاه در مصحف عبادت است. به عنوان نمونه طبق احادیث نگاه بر قرآن سبب تخفیف عذابپدر و مادر نیز می‌شود.

خواندن قرآن در خانه

تاکیدات فراوانی بر خواندن قرآن در منزل شده استتا جائیکه از پیامبر اکرم روایتی است که: خانه‌های خود را با خواندن قرآن روشن کنیدو گورستان نسازید... زیرا چون در خانه بسیار قرآن خوانده شود خیرش فراوان گردد وبرای اهل آسمان بدرخشد چنانچه اختران آسمان برای اهل زمین می‌درخشند و ازامیرالمومنین علیه السلامروایتی است کهخانه‌ای که در آن قرآن خوانده نشود برکتش کم می‌گردد وفرشته ها از آن دوری گزینند.
البته خواندن قرآن در منزل علاوه بر مزایای یاد شده سبب انتشار احکام قرآن وتوسعه قرائت آن خواهد بود زیرا وقتی انسان در منزل قرآن می‌خواند همسر وفرزندان وینیز پیروی نموده و در نتیجه خواندن قرآن در جامعه افزایش می‌یابد و همچنین قرآنخواندن برای همه و در تمام وقتها امکان پذیر خواهد شد...

استماع قرآن

از وظایف مومنین در برابر قرآن، گوش دادن و سکوت نمودن درهنگام خوانده شدن قرآن می‌باشد در آیه 24 سوره اعراف چنین گوشزد می‌کند که: "هنگامیکه قرآن خوانده می‌شود گوش فرا دهید و خاموش باشید تا شاید مشمول رحمت خدا شوید". البته گوش دادن همراه با میل قلبی، و برای این گوش دادن قرآن، پیامبران را الگومعرفی می‌کند و بیان می‌دارد که پیامبران نیز وقتیآیات الهیرا می‌شنیدند به سجده افتاده وگریان می‌شدند. در حدیث است کسی که کتاب خدا را بشنود... خداوند برایش حسنه‌ایمی‌نویسد یکی از گناهانش را محو کرده و مقامش را یک درجه بالا می‌برد.

تعلیم و تعلم قرآن

بر ما مسلمانان لازم است تا علاوه بر سعی و تلاش درجهت یادگیری خودمان قرآن را، به دیگران نیز یاد دهیم چرا که حضرت پیامبرفرموده‌اند: "برترین شما کسی است که قرآن را یاد بگیرد و به دیگران تعلیم دهد و ازامام صادق حدیثی است که شایسته است برای مومن که قبل ازمرگ قرآن را یاد بگیرد و یا در حال یادگیری بمیرد. حتی در حدیثی،یادگیری قرآنرا برابر با زندگی سعادتمندان،عروج شهدا و نجات در روز حسرت معرفی نموده است.

تدبر در قرآن

بعد از آشنایی با قرائت قرآن نوبت به بخش اصلی قرآن یعنیهمانتفکر در آیاتقرآنی می‌رسد تا با پی بردن بهاهداف قرآنی بهتر بتوانیم به دستوراتش عمل کنیم. چرا که تدبر در قرآن به معنایاندیشیدن در مقاصدی است که قرآن برای بیان آنها آمده است. تدبر از جمله مواردی استکه توجه خاصی در قرآن به آن شده و حتی در سوره صاد آیه 19 هدف از نزول قرآن را تدبرو پندگیری از آن دانسته است، و حتی کسانی را که در قرآن تدبر و اندیشه‌ای نمی‌کنندسخت مورد انتقاد قرار داده و بیان می‌دارد که "آیا آنها در قرآن تدبر نمی‌کنند یابر دلهایشان قفل نهاده شده است" (سوره محمد آیه 24). چرا که تدبر برای شناخت قرآنمی‌باشد و شناخت نیز بدون تفکر ممکن نمی‌باشد فلذا حضرت علی علیه السلامفرموده‌اند: "قرائتی که تدبر در آن نباشد خیری در آن نیست."

عمل به قرآن

تمام تاکیدهایی که در زمینه قرائت قرآن و تدبر در آن ورعایت آداب قرآن به ما رسیده به عنوان کانالهایی است تا ما با استفاده از آنها، وآشنایی با مقاصد قرآن، به دستوراتش عمل نمائیم، چنانچه در سوره فرقان به شکایتپیامبر اشاره شده که آن حضرت از مهجور بودن قرآن در میان امتش به سببمهجور بودن قرآندر بین اجتماع دارد یا در روایاتاست که تنها قاریانی که به قرآن عمل کننداهل نجاتخواهند بود ولی کسی که قرآن رابخواند اما به آن عمل نکند در قیامت کور محشور خواهد شد.

·مکروه است برای سخن گفتن با کسی که قرائت قرآن را قطع نماییم و همچنین خنده وکارهای بیهوده و آنچه انسان را سرگرم می‌کند از نگاه کردن و غیره.

· خواندن قرآن به زبان غیرعربی جایز نیست و باید هر کس براساس استعداد و توانشآنرا به زبان عربی بخواند.

· مستحب است قرآن با صدای زیبا قرائت شود چرا که در حدیث است قرآن را باصداهایتان زینت دهید و باز در حدیثی است که خوبی صدا زینت قرآن است. 

با تشکر از موسسه قرآنی سفینه النجاه